به گزارش خبرنگار مـهر، حفظ محیط زیست با شعار ممکن نیست استان کرمان یکی از گسترده ترین و متنوع ترین گونـه های حیـات وحش کشور را درون خود جای داده هست و وسعت و اقلیم متفاوت موجود درون این استان شرایطی را مـهیـا کرده هست که بسیـاری از حیوانات نادر و منحصر بـه فرد از جمله یوزپلنگ ، گوره خر آسیـایی و خرس سیـاه آسیـایی و بسیـاری از جانداران منحصر بـه فرد دیگر درون این عرصه بـه حیـات خود ادامـه دهند اما نکته نگران کننده این هست که امروز نام بسیـاری از این جانداران درون لیست حیوانات درون حال انقراض قرار گرفته هست و ادامـه خشکسالی از یک سو و از سوی دیگر دخالتهای انسانی و عدم برنامـه ریزی مناسب به منظور حمایت از این جانداران ادامـه حیـات آنـها را درون استان کرمان با مشکل مواجه کرده است.
خرس سیـاه آسیـایی یـا همان خرس یقه دار از جمله جاندارانی هست که که تا چند سال قبل تصور مـی شد منقرض شده هست و هیچ شواهد مستندی دال بر ادامـه حیـات این حیوان وجود نداشت اما فردی بـه صورت اتفاقی درون هنگام گشت و گذار درون کوهستانـهای جنوب کرمان موفق شد فیلمـی از این حیوان کـه تصور مـی شد حیـاتش درون این منطقه منقرض شده هست ضبط کند و شگفت اینکه از آن بعد گزارشـهای متعددی دال بر وجود این حیوان درون مناطق دیگر دریـافت شد و گسترده حضور این جاندار بـه استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان نیز رسید.
فسیل زنده ای کـه فراموش شد
در این زمان بود کـه دوستداران محیط زیست بر ضرورت حفاظت از این حیوان تاکید د و مسئولان از اجرای طرحهای مطالعاتی درون خصوص زندگی و مـهاجرت این حیوان خبر مـی دادند اما مدتی طول نکشید کـه بار دیگر این حیوان فراموش شد و دیگر خبری از این حیوان بـه گوش نرسید.
این درحالی بود کـه خشکسالی و کاهش منابع تغذیـه ای و همچنین تخریب محیط زیست این حیوان توسط انسان و افزایش تعارضات، خرس سیـاه آسیـایی را بیش از گذشته درون معرض انقراض قرار داده است.
خشکسالی و کمبود منابع تغذیـه ای بـه شدت حیـات حیوان را تحت تاثیر قرار داده هست بطوریکه زیستگاههای خرس سیـاه درون معرض تخریب قرار گرفته هست و این حیوان کـه سالهای زیـاد خود را از معرض دید انسان دور نگه داشته بود امروز به منظور تهیـه منابع تغذیـه مجبور هست به حواشی روستاهای و محل زندگی انسانـها نزدیک شود و در این مـیان نباید از تعرض انسان نیز بـه محیط زیست این حیوان بـه سادگی گذشت.
کرمان مـهمترین منطقه زیستی خرس یقه دار درون غرب آسیـا
به گفته مسئولان رسمـی درون استان کرمان 20 قلاده از این حیوان منحصر بـه فرد وجود دارد اما منابع غیر رسمـی از حضور 10 که تا 15 قلاده از آن درون گسترده استان کرمان کـه مـهمترین زیستگاه خرس سیـاه آسیـایی درون ایران هست خبر مـی دهند، آنچه کـه مورد نگرانی دوستداران محیط زیست طی ماههای اخیر شده هست خبر کشته شدن این حیوان توسط چوپانان درون پناهگاه حیـات وحش زریـاب بم بود.
این امر نشان دهنده افزایش بیش از پیش تعارض این حیوان با انسان هست و این دقیقا موردی هست که درون خصوص حیوانات درون معرض انقراض دیده مـی شود بطوریکه حیوان بـه دلیل کمبود منابع زیستی بـه ناچار بـه محیط زندگی انسان نزدیک مـی شود، بیـان این نکته ضروری هست که قرار گرفتن نام خرس سیـاه آسیـایی درون لیست قرمز اتحادیـه جهانی حفاظت از منابع طبیعی یـا "IUCN" نشان مـی دهد کـه جمعیت این حیوان طی 10 سال گذشته 50 درصد کاهش یـافته هست و ذکر این نکته نیز ضروری هست که درحال حاضر وضعیت زیستی این حیوان بسیـار نگران کننده تر از 10 سال گذشته است.
مجاورت این حیوان درون کنار انسان سبب شده هست درگیریـهای فیزیکی متعددی نیز بین این حیوان با انسان گزارش شود بطوریکه چندین درگیری درون جنوب کرمان بین این حیوان با انسان روی داده هست همچنین بـه دلیل نزدیک شدن توله های این خرس بـه محیط زیست انسان بـه خصوص درون باغها به منظور تغذیـه از مـیوه های درختان روستائیـان و عشایر بنا بـه اعلام منابع مردمـی اقدام بـه زنده گیری و نگهداری آنـها مـی کنند.
در حالی این حیوان درون خطر بالقوه انقراض قرار دارد کـه پناه گاه حفاظت شده مشخصی به منظور خرس سیـاه آسیـایی تعریف نشده هست و شاید بـه همـین دلیل هم باشد کـه یـه قلاده از این حیوان درون پناه گاه زریبا بم توسط چوپانان مسموم و کشته شده است.
هیچ منطقه حفاظت شده خرس درون معرض انقراض درون ایران وجود ندارد
به نظر مـی رسد با وجود افزایش چشمگیر تهدیدهای حیـات این حیوان حتما هر چه زودتر برنامـه مدون و تعریف شده ای به منظور حمایت و محافظت از آن حتما تدوین شود و در این مـیان آگاه سازی اهالی بومـی مناطق زیستی این حیوان بسیـار مورد اهمـیت قرار دارد.
این فسیل زنده کـه بیش از 5 مـیلیون سال بر روی کره خاکی زندگی کرده هست و یکی از مـهمترین مکانـهای اقامتش درون ایران , پاکستان هست امروز درون آستانـه انقراض قرار دارد و مرگ یک قلاده از این حیوان درون بم بر نگرانیـها افزوده هست و نباید فراموش کرد کـه یوزپلنگ آسیـایی کـه در مناطق شمالی کرمان زندگی مـی کند نیز طی سالهای اخیر شاهد همـین سرنوشت بوده هست و طی سالهای اخیر شاهد مسموم شدن و تصادف درون جاده های کرمان بوده هست در صورتیکه حفاظت از این گنجینـه گران بها و منتقل این امانت بـه آیندگان مورد بی توجهی قرار گیرد بـه این ثروت خدادادی از بین خواهد رفت.
محمد صدوقی، فعال محیط زیست درون گفتگو با مـهر اظهارداشت: حفظ محیط زیست با شعار ممکن نیست گونـه خرس سیـاه آسیـایی درون طبقه حفاظتی آسیب پذیر قرار دارد و به دلیل عدم حمایت صحیح این حیوان درون غرب آسیـا درون لیست قرمز IUCN قرار دارد و در ایران درون رده گوشتخواران خرس سیـاه آسیـایی و یوزپلنگ درون این رده قرار دارند.
وی افزود: بسیـاری از مکانـهای زیستی این حیوان طی سالهای اخیر بـه مزرعه و باغ تبدیل شده هست و این حیوان مجبور بـه مـهاجرت از زیستگاه اصلی خود شده هست و ساخت زیر ساختهای انسانی از جمله جاده نیز بـه دیگر تهدیدهای ادامـه حیـات این حیوان تبدیل شده است.
صدوقی ادامـه داد: طی سالهای اخیر نیز بـه دلیل کمبود تغذیـه این حیوان و نزدیک شده منطقه زیستی حیوان و خرس درگیریـهای متعددی گزارش شده هست و درون نتیجه امکان شکار حیوان افزایش یـافته است.
این فعال محیط زیست اضافه کرد: اما آنچه کـه جالب هست این هست که با وجود تمام این تهدیدها و قرار گرفتن درون معرض انقراض هیچ مکانی درون ایران بـه عنوان منطقه حفاظت شده این حیوان وجود ندارد این درحالی هست که استان کرمان با 20 قلاده خرس مـهمترین منطقه زندگی خرس سیـاه آسیـایی درون غرب آسیـا محسوب مـی شود.
وی گفت: طبق بررسی های صورت گرفته بـه نظر مـی رسد جیرفت، بحر آسمان و دلفارد مـهمترین منطقه زندگی این حیوان درون استان کرمان هست که بـه همـین دلیل پیشنـهاد منطقه حفاظت شده خرس درون این مکانـها داده شده هست که هنوز بـه نتیجه نرسیده است.
فاجعه ای کـه بر خرس مـی رود
صدوقی درون خصوص وضعیت این حیوان درون پاکستان نیز گفت: متاسفانـه افراد دوره گرد درون این کشور از خرس به منظور معرکه گیری استفاده مـی کنند کـه نسل حیوان را بیشتر درون معرض تهدید قرار داده است.
وی افزود: گونـه هایی از این حیوان درون شرق آسیـا زندگی مـی کند کـه شاهد تراژدی وحشتناکی هستند بطوریکه مردم محلی این مناطق تصور دارند کـه کیسه صفرای حیوان خاصیت درمانی دارد و به همـین دلیل با استفاده از نصب سوند و اتصال بـه کیسه صفرای حیوان اقدام بـه خروج ماده صفرا مـی کنند و حیوان بـه مرور زمان ضعیف شده و مرگ دلخراشی خواهد داشت.
وی گفت: این حیوان درون ایران شاهد رفتارهای غیر انسانی اینگونـه نیست و این جای خوشبختی دارد با این وجود بـه نظر مـی رسد حتما آگاه سازیـهای لازم درون خصوص ضرورت حفاظت افراد بومـی از این حیوان انجام شود زیرا این حیوان درون حالت عادی سعی دارد کـه از محیط زندگی انسان فاصله گیرد اما وقتی درون محیط زندگی این حیوان کشاورزی انجام مـی شود درنـهایت شاهد برخی تعارضات بین خرس و انسان خواهیم بود.
وی گفت: درون گذشته نیز درون ایران خرس را اکسیر جوانی مـی دانستند و از اعضای بدن حیوان به منظور رفع بیماریـهای مختلف استفاده مـی شد اما درون نـهایت با اقداماتی کـه صورت گرفت این امر درون ایران بـه صفر رسیده است.
اما از سوی دیگر وضعیت تعارض این حیوان با انسان نگران کننده هست بطوریکه تعارضات طی سالهای اخیر بسیـار شدیدتر از گذشته شده هست گفته مـی شود همـه چیز خواری خرس سیـاه آسیـایی کـه مـهمترین تشابه انسان و خرس هست موجب بروز این تعارضات مـی شود.
افزایش حمله خرس بـه مردم بومـی
خسارات وارده توسط خرس بـه باغها و مزارع و عدم حفاظت از مراکز زندگی این حیوان و همچنین نگهداری سلاح گرم توسط عشایر منطقه و استفاده از آن درون مقابل خرسها از مـهمترین مشکلات موجود درون محل زنگی حیوان است.
همچنین درون بررسی مـیدانی کـه توسط پرسشگران انجام شده هست مدارک غیر قابل انکاری از حملات مکرر خرس بـه ساکنان بومـی گزارش شده هست اما این موارد درون سالهای اخیر کاهش یـافته کـه به احتمال فراوان بـه دلیل کاهش جمعیت خرس است.
اما حتما به این نکته نیز توجه کرد کـه خرس حیوان تهاجی نیست بلکه رو درون رویی ناگهانی افراد بومـی درون محل زندگی حیوان موجب دفاع حیوان و در نـهایت صدمـه دیدن انسان شده است.
همـین حملات بر حساسیت مردم محلی افزوده هست و نگرانیـها را درون خصوص صدمـه جدی بـه ادامـه نسل حیوان افزوده هست شاید اوج این تعارضات حمله شبانـه خرس بـه خانـه ای چوبی درون جنوب کرمان هست که درون این حادثه خرس پوست سر یک پیرمرد را کـه درخواب بوده مـی کند و موجب مرگ این مرد مـی شود.
در حال حاضر این تعارضات موجب تغییر دیدگاه مردم نسبت بـه احترام بـه این حیوان و بی آزاری آن شده هست و همـین مسئله ضرورت آگاه سازی مردم بومـی را از طریق برگزاری کارگاههای محلی بیشتر کرده است.
گزارش: اسما محمودی
. حفظ محیط زیست با شعار ممکن نیست . حفظ محیط زیست با شعار ممکن نیست[حرف دل - محیط زیست حفظ محیط زیست با شعار ممکن نیست]